Céard a tharlaíonn mura gcomhlíonann tú d’oibleagáidí?

Níl tú comhlíontach ó thaobh cánach de, mar dhuine dliteanach, má loictear do chuid oibleagáidí maidir leis an gCánach Talún Cónaí-Chriosaithe (CTCC) a chomhlíonadh.

Cuimsíonn neamhchomhlíontacht cásanna ina loiceann úinéir láithreáin ábhartha clárú agus cuntas a thabhairt i leith cTCC. Má dhéanann tú gearríocaíocht ar an méid CTCC atá dlite, féadfaidh cáin agus úis a thabhú mar mhuirear ar an talamh. Má dhéanann tú tearcluacháil shuntasach ar do thalamh chun críocha na cánach, d'fhéadfaí formhuirear suas le 30% a ghearradh.

Formhuirear i leith tuairisceán a thíolacadh go déanach

Féadfar formhuirear a ghearradh ort mar dhuine dliteanach chun do thuairisceán CTCC a thíolacadh tar éis an dáta dlite.

Mura dtíolacann tú do thuairisceán faoin dáta dlite, méadófar do dhliteanas CTCC don bhliain sin de réir mhéid an fhormhuirir. Is éard atá i gceist leis an bhformhuirear ná céadatán den CTCC iomlán iníochta atá don bhliain a thíolactar tuairisceán go déanach.

Chun tuilleadh eolais a fháil féach an rannán 'Formhuirear ar thuairisceán RZLT a thíolacadh go déanach' sa Tax and Duty Manual Part 22A-01-01.

Formhuirear ar thearcluacháil láithreáin ábhartha

D'fhéadfadh formhuirear a bheith i bhfeidhm sa chás go ndéanann tú, mar dhuine faoi dhliteanas, tearcluacháil ar láithreán ábhartha agus do mhéid cánach dlite á ríomh i do thuairisceán CTCC.

Féadtar achomharc a dhéanamh chun formhuirear a ghearradh agus a fhorfheidhmiú, maidir le tearcluacháil láithreán ábhartha, a thíolacadh.

Ba chóir an t-achomharc a thíolacadh chuig An gCoimisiún um Achomhairc Chánach (TAC).

Chun tuilleadh eolais a fháil, féach an rannán 'Formhuirear ar thearcluacháil láithreán ábhartha' den Tax and Duty Manual Part 22A-01-01.

Imréiteach cánach

Más rud é, mar an duine faoi dhliteanas, go loiceann tú d'oibleagáidí CTCC a chomhlíonadh, d'fhéadfaí imréiteach cánach a dhiúltú duit.

Féadtar Imréiteach Cánach a dhiúltú sa chás:

• go dtíolactar/nach dtíolactar tuairisceáin CTCC gan íoc i leith láithreán ábhartha atá faoi úinéireacht duine faoi dhliteanas
• go bhfuil dliteanais CTCC amuigh i leith láithreán ábhartha atá faoi úinéireacht ag duine faoi dhliteanas
• nó
• tá ús nó píonós de réir mar a gcomhaontaíodh nó a gcinntear amuigh.

Chun tuilleadh eolais a fháil, féach an rannán 'Imréiteach Cánach' den Tax and Duty Manual Part 22A-01-01.

Táillí úis

Baineann muirear úis 8% in aghaidh na bliana (0.0219% in aghaidh an lae) le haon íocaíocht dhéanach agus gearríocaíocht CTCC.

Tabhair do d'aire

Má tá CTCC gan íoc agus/nó go bhfuil ús le haghaidh íocaíochta déanach gan íoc, déantar muirear air seo ar an dtalamh lena mbaineann sé.

Chun tuilleadh eolais a fháil féach an rannán 'Ús ar íocaíocht dhéanach CTCC' den Tax and Duty Manual Part 22A-01-01.

Forfheidhmiú CTCC

Cuireann na Coimisinéirí Ioncaim roinnt modhanna íocaíochta ar fáil ionas gur féidir leat freastal ar d'oibleagáidí CTCC mar úiréirí maoine.

Má loiceann úinéar clárú agus cuntas a thabhairt ar CTCC, nó má thearcíocann siad an méid CTCC atá dlite, féadfaidh na Coimisinéirí Ioncaim gníomh forfheidhmithe a dhéanamh chun an cháin gan íoc a bhailiú. Féadtar aon CTCC gan íoc (lena n-áirítear ús) a atreorú chuig an Sirriam agus an Dlíodóir le haghaidh bailiúcháin.