Do mhaoin a luacháil
Féadfaidh talamh a bheith faoi raon feidhme na Cánach Talún Cónaí-Chriosaithe (CTCC) sa chás go bhfuil an talamh:
- criosaithe le haghaidh úsáid chónaitheach
- seirbhísithe an 1 Eanáir 2022 nó i rith 2022
- agus
- aitheanta ar léarscáil athbhreithnithe 2025.
Is é an 1 Feabhra 2025 an chéad dáta luachála do CTCC.
Féadfaidh talamh teacht faoi raon feidhme na cánach tar éis an 1 Eanáir 2022. Más ea, tiocfaidh muirear cánach chun cinn sa tríú bliain tar éis na bliana a chomhlíonann sé na critéir ábhartha.
Beidh ort luacháil a dhéanamh ar an láithreán ábhartha ar an 1 Feabhra gach trí bliana tar éis na chéad luachála.
Faoi réir eisceachtaí áirithe, cinneann an luacháil láithreáin ábhartha:
- an muirear CTCC don bhliain inar luacháladh an talamh
- agus
- gach ceann de na trí bliana tar éis na chéad luachála.
Chun tuilleadh eolais a fháil, féach an rannán "Dáta Luachála" de Lámhleabhar Cánach agus Dleachta Guidance on the Residential Zoned Land Tax.
An chaoi le luacháil a dhéanamh ar do mhaoin
Is cáin fhéinmheasúnaithe í an Cháin Talún Cónaí-Chriosaithe (CTCC) atá bunaithe ar luach margaidh an láithreáin ábhartha ar an dáta luachála.
Tá tú mar úinéir an láithreáin ábhartha atá freagrach as luach margaidh do thalún a chinneadh.
Más tusa an duine faoi dhliteanas (an t-úinéir talún de ghnáth), ní mór duit an méid seo a leanas a dhéanamh:
- Luach margaidh an láithreáin ábhartha a chinneadh ar an dáta luachála
- agus
- an luach margaidh sin a dhearbhú i do thuairisceán CTCC.
Chun tuilleadh eolais a fháil, féach an rannán "láithreán ábhartha a luacháil" den Lámhleabhar Cánach agus Dleachta Guidance on the Residential Zoned Land Tax.
Formhuirear ar thearcluacháil
D’fhéadfadh go mbeadh formhuirear i gceist má dhéanann tú tearcluacháil ar láithreán ábhartha ar do thuairisceán CTCC.
Tá feidhm ag an bhformhuirear nuair a dhéantar an láithreán ábhartha a thearcluacháil ar 33% ar a laghad i gcoibhneas lena luach margaidh.
Braithfidh ráta an fhormhuirir ar an méid faoina ndearnadh tearcluacháil ar an láithreán ábhartha sa tuairisceán CTCC.
Má ghearrann na Coimisinéirí Ioncaim formhuirear, cuirfear an duine faoi dhliteanas in iúl i scríbhinn faoi mhéid an fhormhuirir.
Chun tuilleadh eolais a fháil, féach an rannán "Formhuirear as luach ró-íseal ar shuíomh ábhartha" den Lámhleabhar Cánach agus Dleachta Guidance on the Residential Zoned Land Tax.
Achomharc ar fhormhuirear
Féadtar achomharc a dhéanamh in aghaidh an iarratais agus méid an fhormhuirir chuig an gCoimisiún um Achomhairc Chánach (TAC). Ba chóir go mbeadh an t-achomharc ar an mbonn go raibh cúiseanna réasúnacha ann le do luach ró-íseal ar shuíomh ábhartha.
Chun tuilleadh eolais a fháil, féach an rannán "Achomharc ar fhormhuirear" den Lámhleabhar Cánach agus Dleachta Guidance on the Residential Zoned Land Tax.