Faoisimh Cánach Gnóthachan Caipitiúil (CGC)

Faoiseamh Athbhreithnithe d'Fhiontraithe

 Tabhair do d’aire

Tháinig an faoiseamh seo in áit an Entrepreneur Relief a bhí i bhfeidhm do na blianta 2014 agus 2015.

Tugann an faoiseamh seo ráta CGC de 10% ar ghnóthachain ó shócmhainní gnó a dhiúscairt. Tá sé seo laghdaithe ón ngnáthráta 33%. Is é 20% an ráta atá i gceist le haghaidh diúscairtí ó 1 Eanáir go 31 Nollaig 2016.

Tá teorainn saoil €1 milliún ar na gnóthachain a bhféadtar faoiseamh a éileamh ina leith. Ní áirítear sa teorainn ach gnóthachain ar dhiúscairtí a rinneadh ar 1 Eanáir 2016 nó dá éis.

Níl feidhm ag an bhfaoiseamh seo ar na dhiúscairtí seo:

• scaireanna (seachas scaireanna a cháilíonn le haghaidh faoiseamh faoin rannán seo), urrúis nó sócmhainní eile a choinnítear mar infheistíochtaí
• talamh forbartha
• sócmhainní nach dtiocfadh gnóthachan inmhuirir ina leith as iad a dhiúscairt
• sócmhainní faoi úinéireacht phearsanta taobh amuigh de chuideachta, fiú má úsáideann an chuideachta na sócmhainní sin
• dea-thoil a dhiúscraítear chuig cuideachta nasctha
• scaireanna nó urrúis i gcuideachta ina bhfuil an duine aonair ceangailte leis an gcuideachta tar éis í a dhiúscairt.

Cén chaoi a gcáilítear don fhaoiseamh?

Ní mór na sócmhainní gnó a bheith faoi d’úinéireacht agat ar feadh tréimhse leanúnach de thrí bliana. Ní mór na trí bliana a bheith sna cúig bliana go díreach roimh an diúscairt. Ní mór an tsócmhainn ghnó a bheith in úsáid le haghaidh gnó cáilitheach. I gcás scaireanna, ní mór go mbíonn 5% ar a laghad de na gnáthscaireanna agat ar feadh tréimhse leanúnach trí bliana. Is féidir an tréimhse trí bliana a bheith ann tráth ar bith roimh an diúscairt.

Sócmhainní gnó cáilitheacha

Is éard is sócmhainní gnó cáilitheacha ann ná:

• scaireanna á gcoinneáil ag duine i gcuideachta trádála
• sócmhainní faoi úinéireacht trádálaí aonair atá in úsáid ina dtrádáil.

Gnó cáilitheach

Is éard is gnó cáilitheach ann ná gnó seachas:

• urrúis nó sócmhainní eile a shealbhú mar infheistíochtaí
• talamh forbartha a choinneáil
• talamh a fhorbairt nó a ligean amach.

Gnó cáilitheach á oibriú ag cuideachta

Sa chás go bhfuil gnó á oibriú ag cuideachta, ní mór 5% ar a laghad de na gnáthscaireanna a bheith faoi d’úinéireacht agat i gceann díobh seo a leanas:

• an chuideachta
• cuideachta shealbhaíochta de chuid grúpa cáilitheach.

Ciallaíonn sé seo nach mbeadh feidhm ag an bhfaoiseamh sna cásanna seo:

• nuair atá cuideachta dhíomhaoin sa ghrúpa
• nuair nach bhfuil ceann de na fochuideachtaí ina cuideachta thrádála.

Tabhair do d’aire

Is éard is ‘cuideachta shealbhaíochta’ ann ná cuideachta a mbaineann a gnó go hiomlán nó go príomha le scaireanna a choinneáil. Ní mór scaireanna a bheith aici i ngach cuideachta ar fochuideachtaí 51% í.

Is éard is ‘grúpa cáilitheach’ ann ná nuair atá gnó gach fochuideachta 51% ag oibriú gnó cáilitheach go hiomlán nó go príomha. (Ní fholaíonn sé seo an chuideachta shealbhaíochta)

Gnó cáilitheach á oibriú ag duine aonair

Ní mór go raibh tú i do stiúrthóir nó i d’fhostaí de chuid na cuideachta nó na gcuideachtaí cáilitheacha i ngrúpa cáilitheach. Ní mór:

• gur chaith tú ar a laghad 50% de do chuid ama i seirbhís na cuideachta (nó na gcuideachtaí) i gcáil bhainistíochta nó theicniúil
• go raibh tú i seirbhís sa cháil sin ar feadh tréimhse leanúnach de thrí bliana. Ní mór na trí bliana a bheith sna cúig bliana go díreach roimh dhiúscairt na sócmhainní gnó.

Féadtar teacht ar shonraí iomlána sa treoirleabhar Revised Entrepreneur Relief manual.

An chaoi leis an bhfaoiseamh a éileamh

Ríomh do CGC leis an ráta laghdaithe 10% ar ghnóthachain ó shócmhainní gnó cáilitheacha. 

Ar aghaidh: Faoisimh i leith Príomháit Chónaithe Phríobháideach (PÁCP)