Baile   Gnóthachain, bronntanais agus oidhreachtaí  

Dáta luachála agus luach sochar

  1. Léargas ginearálta
  2. Céard é an dáta luachála?
  3. Luach incháinithe bronntanais nó oidhreachta
  4. Leas teoranta
  5. Fachtóirí úsáidte chun luach leas teoranta a ríomh
  6. Cearta cónaitheachta
  7. Blianachtaí agus íocaíochtaí peiriadacha eile
  8. Saor úsáid maoine agus iasachtaí saor ó ús

Céard é an dáta luachála?

Is é an dáta luachála an dáta a bhunaítear luach margaidh bronntanais nó oidhreachta. Is é luach margaidh an praghas is fearr a gheofá dá ndíolfá an t-earra ar an margadh oscailte. Cinneann an dáta luachála freisin an dáta faoina gcaithfear tuairisceán a thíolacadh agus cáin a íoc.

Is é an dáta luachála i leith bronntanas ná an dáta a fhaigheann tú é. Is é an dáta luachála i leith d’oidhreacht ná an ceann is luaithe de na dátaí seo a leanas:

  • an dáta a bhfuil an seiceadóir nó an riarthóir i dteideal an tsócmhainn a choinneáil chun do leasa
  • an dáta ar a choinnítear an tsócmhainn
  • nó
  • an dáta a thugann an seiceadóir nó an riarthóir an tsócmhainn duit.

Is é an dáta luachála i leith dáta an bháis más rud é:

  • go thugann duine éigin bronntanas duit agus iad ag súil lena mbás
  • má loictear cumhacht cúlghairme a fheidhmiú
  • nó
  • aistríonn an maoin trí marthanas.

Tabhair do d'aire

Deimhnítear na tairseacha grúpa agus rátaí cánach a bhfuil feidhm leo sna cásanna seo a leanas mar seo thíos:
- i gcás bronntanais, deimhnítear iad de bhun dáta an bhronntanais, seachas an dáta luachála
- i gcás oidhreachta, de gnáth, deimhnítear iad de bhun dháta an bháis, seachas an dáta luachála.

  • Sampla 1 - Oidhreacht a fuarthas faoi uacht

    Ina uacht, d’fhág Daithí a theach lena dheirfiúr, Áine, a raibh cónaí uirthi ann leis, agus €50,000 dá nia, Breandán. D’fhág sé iarmhéid a eastáit (scaireanna agus cuntais bhainc) lena dheartháir, Cathal.

    Seo a leanas an dáta luachála do gach ceann de na hoidhreachtaí seo:
    - Áine, dáta an bháis (tá sí ina chónaí sa teach cheana féin)
    - Breandán, dáta an Deonaithe Probháide, nó sa chás go n-íoctar an €50,000 níos túisce, an dáta íocaíochta
    - Cathal, an dáta arb eol iarmhéid deiridh an eastáit (féadfaidh sé seo a bheith níos déanaí ná an dáta Deonaithe Probháide).

  • Sampla 2 - Bronntanas agus oidhreacht a fuarthas faoi ghníomhas

    Nuair a d’éirigh Seámas as an bhfeirmeoireacht, d’aistrigh sé a thalamh faoi ghníomhas dá dheirfiúr, Mairéad, mar bhronntanas dá saoil. Tar éis bhás Mhairéad, tá sé le haistriú dá nia, Seán.

    An dáta luachála do Mhairéad ná dáta an ghníomhais. An dáta luachála do Sheán ná dáta báis Mhairéad.

Ar aghaidh: Luach incháinithe bronntanais nó oidhreachta

Foilsithe: 01 Bealtaine 2024 Priontáil an leathanach seo

Leathanach baile Ar ais go barr