Baile   Creidmheasanna cánach pearsanta, faoisimh agus díolúintí   Talamh agus maoin  

Faoiseamh ar Sheomra a Ligean ar Cíos

  1. Léargas ginearálta
  2. Céard iad na coinníollacha is gá a chomhlíonadh?
  3. Cén chaoi a ndeonaítear faoiseamh?
  4. Cén cineál áit chónaithe a cháilítear?
  5. Cén chaoi a bhfuil tionchar aige ar fhaoisimh agus ar chánacha eile?

Céard iad na coinníollacha is gá a chomhlíonadh?

Chun go mbeidh tú in ann cáiliú le haghaidh an Fhaoisimh i leith Seomra ar Cíos, ní mór na coinníollacha seo a leanas a chomhlíonadh:

  • Ní mór don ioncam comhlán ón gcíos a bheith níos lú ná an teorainn díolúine.
  • Ní mór tréimhse ligin leantach íosta (le díolúintí) a bheith ann.
  • Ní mór don seomra sin a bheith in ‘áit chónaithe incháilithe’.

Eisiaimh

Ní fhéadtar an fhaoiseamh a éileamh i leith ioncaim a fuarthas chun úsáid an tseomra nó na seomraí ó na daoine seo:

  • do leanbh, nó leanbh de chuid an pháirtnéara shibhialta
  • fostóir
  • aíonna gearrthéarmacha, (lena n-áirítear iad siúd a chuireann cóiríocht in áirithe ar líne trí shuíomhanna áirithinte).

Tabhair do d’aire

Féadfaidh sé go mbaineann an faoiseamh le ligin a úsáidtear mar chóiríocht chónaithe do mhic léinn i mbliain nó téarma acadúil.

Teorainneacha díolúine

Tá an Faoiseamh i leith Seomra ar Cíos faoi réir teorainn díolúine bhliaintúil. Baineann an teorainn seo le suim chomhlán an ioncaim cíosa a fhaightear don seomra nó do na seomraí i d’áit chónaithe. Ó 2017, is é an teorainn díolúine bhliaintúil ná €14,000.

Is é an t-ioncam comhlán an t-ioncam iomlán roimh chostais a asbhaint. 

Folaíonn costais cothabháil an tseomra a ligtear ar cíos agus liúntais chaipitiúla dlite ar dhaingneáin agus feistis.

Mura sáraíonn do ghlanioncam cíosa an teorainn díolúine, níl ort an méid seo a leanas a íoc:

Má sáraíonn an t-ioncam comhlán ó chíos an teorainn díolúine, gearrtar cáin ar an tsuim iomlán ioncaim.

Tréimhse ligin leantach íosta

Ó 1 Eanáir 2019, ní bhaineann an faoiseamh le hioncam a eascraíonn ó thréimhsí ligin nach sáraíonn 28 lá i ndiaidh a chéile.

Díolúintí

Beidh faoiseamh i bhfeidhm ar chóiríocht chónaithe gearrthéarmacha nach cóiríocht fóillíochta nó gnó iad, mar shampla:

  • ligin le haghaidh cúram faoisimh do dhaoine éagumasaithe
  • cóiríocht le haghaidh mic léinn lánaimseartha nó páirtaimseartha, lena n-áirítear mic léinn teanga
  • ‘lóistín’ ceithre lá sa tseachtain.
  • Sampla1

    Lig Seán teach amach ar cíos a n-áitíonn sé mar a aon-áit chónaithe. D’fho-lig sé seomra le linn 2021. D’íoc a thionónta cíos comhlán €13,000 leis.

    Nuair a bhí an seomra á fho-ligean, chaith Seán €1,500 ar an seomra ligthe a chothabháil.

    Cáilíonn Seán le haghaidh an Fhaoisimh i leith Seomra ar Cíos le haghaidh 2021 ós rud é nár sháraigh a ioncam comhlán ón seomra a ligean ar chíos teorainn na bliana 2021 (€14,000).

    Ní thógtar na costais €1,500 san áireamh ós rud é nach bhfuil aon díolúintí ceadaithe d’aon chostais a tabhaíodh i dtaca leis an ioncam a fháil má dheonaítear an faoiseamh. 

    Cuireann Seán €13,000 isteach mar ioncam aige ar a fhoirm Cánach Ioncaim, atá faoi réir an Fhaoisimh i leith Seomra ar Cíos.

  • Sampla 2

    Cheannaigh Máire teach nua i mí Aibreáin 2021 lena áitiú mar a haon-áit chónaithe.

    Toisc go raibh a haisíocaíochtaí morgáiste an-ard, shocraigh sí seomra sa teach a ligean ar cíos. Fuair sí cíos €13,000 in 2021. Fuair sí €1,500 trí bhéilí a chur ar fáil dá tionónta. Ba é €14,500 ioncam comhlán Mháire ón seomra a ligean ar cíos agus fosheirbhísí a chur ar fáil. 

    Ós rud é go sáraíonn an t-ioncam teorainn na bliana 2021 (€14,000), níl sí i dteideal an Fhaoisimh i leith Seomra ar Cíos don bhliain sin. 

    Tá sí incháinithe ar an ioncam iomlán €14,500, lúide aon chostais incheadaithe.

Ar aghaidh: Cén chaoi a ndeonaítear faoiseamh?

Foilsithe: 05 Lúnasa 2021 Priontáil an leathanach seo

Leathanach baile Ar ais go barr