Do mhaoin a luacháil

Céard atá le cur san áireamh i do luacháil

Maoine a bhfuil talamh agus foirgnimh eile bainteach leo

Nuair a dhéanann tú do mhaoin a luacháil, ba chóir duit luach na tailte agus na bhfoirgneamh eile a bhfuil bainteach le do mhaoin a chur san áireamh. Áirítear leis seo tailte nó foirgnimh a bhfuil cuspóir baile nó cónaithe acu, nó a thugann taitneamhacht don mhaoin, ar nós:

• clós, gairdín nó paitió
• cabhsán nó spás páirceála
• garáiste, cró nó teach gloine
• seomra sa ghairdín nó oifig bhaile.

Ba chóir duit talamh suas le hacra amháin (0.4047 heicteár) a luacháil. Má tá an talamh a bhaineann le do mhaoin níos mó ná acra amháin, ba chóir duit an chuid is oiriúnaí chun taitneamh a bhaint as an maoin a luacháil Go ginearálta is é seo an talamh is cóngaraí don mhaoin, mar shampla an talamh a úsáidtear mar ghairdín.

Céard nach gá duit a chur san áireamh i do luacháil

Ní gá duit luach a chur ar:

• talamh atá tadhlach le teach feirme a úsáidtear mar thalamh feirme
• nó
• cróite a úsáidtear chun críocha feirmeoireachta, mar shampla iad siúd a úsáidtear chun féar a stóráil nó ainmhithe feirme a choinneáil.

Mionárasáin agus 'Árasáin muintire'

Caitear le cuid de fhoirgneamh, atá in úsáid nó atá oiriúnach le húsáid mar áit chónaithe, mar mhaoin chónaithe ar leithligh. Mar shampla, meastar gach árasán féinchuimsitheach i bhfoirgneamh mar mhaoin chónaithe ar leithligh a bhfuil a dhliteanas féin Cánach Maoine Áitiúla (CMÁ) i gceist leis. Sa chás seo, ní mór gach árasán aonair a luacháil ar leithligh chun críocha CMÁ.

Mar sin féin, má tá tú i d'úinéir ar 'árasán muintire', féadfaidh tú é seo a luacháil mar chuid den mhaoin atá tadhlach leis. Ní an chóireáil seo infheidhme ach amháin nuair atá úinéireacht agat ar an dá rud, an t-árasán muintire agus an mhaoin tadhlach. Tá sé riachtanach go dtabharfaidh tú sonraí maidir le leagan amach na maoine agus a húinéireacht do na Coimisinéirí Ioncaim.

Nuair atá foirgneamh déanta suas d'aonaid nach bhfuil oiriúnach lena n-úsáid mar áit chónaithe fhéinchuimsitheach, amhail mionárasán, ba chóir an foirgneamh ina iomláine a luacháil chun críocha CMÁ. Chun tuilleadh eolais a fháil, féach an Tax and Duty Manual Part 01-01.

Ar aghaidh: An chaoi le do mhaoin a luacháil