Cáin Gnóthachan Caipitiúil (CGC) ar dhíol, ar bhronntanas, nó ar mhalartú sócmhainne
Má rinne tú caillteanas
Féadfaidh sé go mbeidh caillteanas i gceist nuair a dhéantar sócmhainn a dhiúscairt. Tugtar ‘caillteanas incheadaithe’ air seo dá mbeadh an gnóthachan ar an idirbheart céanna inmhuirir. Féadtar caillteanas incheadaithe a asbhaint ó aon ghnóthachain inmhuirir a dhéanann tú sa bhliain chéanna chánach. Féadfaidh caillteanais ar mhaoin eachtrach a dhiúscairt a bheith san áireamh.
Ní fhéadtar caillteanas ar dhiúscairt na talún forbraíochta a fhritháireamh ach in aghaidh gnóthachan ar dhiúscairt na talún forbraíochta.
Tabhair do d’aire
Féadfaidh sé nach mbeadh aon gnóthachain inmhuirir agat sa bhliain chéanna chánach a bhfuil caillteanas agat. Sa chás seo, ní gá an caillteanas a chur san áireamh sa tuairisceán don bhliain chánach sin.
Caillteanais incheadaithe a sháraíonn an gnóthachan inmhuirir
Féadfaidh sé go mbeidh caillteanais agat nach bhféadtar a úsáid toisc:
- go bhfuil siad níos mó ná gnóthachain a rinne tú sa bhliain chéanna chánach
- nó
- nach ndearna tú aon ghnóthachain sa bhliain chéanna chánach.
Caillteanais chaipitiúla a thabhairt ar aghaidh
Beidh tú in ann na caillteanais a thabhairt ar aghaidh. Ciallaíonn sé seo go mbeidh tú in ann iad a úsáid in aghaidh gnóthachan caipitiúil a dhéanann tú i mblianta níos déanaí. Is gá an caillteanas a tugadh ar aghaidh a chur san áireamh i do ríomh CGC don bhliain níos déanaí. Féadtar freisin an caillteanas a tugadh ar aghaidh a chur sa tuairisceán CGC don bhliain níos déanaí.
Caillteanais chaipitiúla a aistriú chuig do chéile nó páirtnéir sibhialta.
Féadtar an t-iarmhéid a úsáid in aghaidh gnóthachain do chéile nó pháirtnéara shibhialta.
Féadfaidh tú, agus do chéile nó páirtnéir sibhialta iarratas a dhéanamh nach mbeadh sé seo i gceist. Ní mór an t-iarratas seo a dhéanamh ar an 1 Aibreán nó dá éis sa bhliain ina dhiaidh. Seol an t-iarratas:
Forálacha speisialta do chaillteanais chaipitiúla tar éis bháis
Ní fhéadtar caillteanais a fhritháireamh in aghaidh gnóthachain na mblianta roimhe seachas nuair a dhéantar na caillteanais sin i mbliain an bháis.
I mbliain a fhaigheann duine bás, féadfaidh sé nach bhféadtar caillteanais a rinne siad a chur in aghaidh gnóthachain a dhéantar sa bhliain chéanna. Féadtar na caillteanais seo a asbhaint ó ghnóthachain na dtrí bliana roimhe.
- Sampla 1
Dhíol Seán teach in 2017 agus bhí caillteanas €15,000 i gceist.
Sa bhliain chéanna, rinne sé gnóthachan €16,000 ar dhíol pictiúr.
Ríomh gnóthachan inmhuirir Sheáin
Cur síos | Luach |
An gnóthachan inmhuirir ar dhíol na bpictiúr
|
€16,000
|
Caillteanas ar dhíol an tí
|
€15,000
|
Gnóthachan inmhuirir glan
|
€1,000
|
Níl Seán faoi dhliteanas CGC mar go bhfuil a ghnóthachan níos lú ná an díolúine phearsanta €1,270. Déanann sé a thuairisceán CGC a thíolacadh roimh 31 Deireadh Fómhair 2018.
- Sampla 2
Dhíol Ádhamh teach in 2018 agus caillteanas €30,000 i gceist. Sa bhliain chéanna, rinne sé gnóthachan €10,000 ar dhíol pictiúr.
Rinne bean chéile Ádhaimh gnóthachan €5,000 ar dhíol seodra in 2018.
Ríomh gnóthachan inmhuirir Ádhaimh
Cur síos | Luach |
An gnóthachan inmhuirir ar dhíol na bpictiúr
|
€10,000
|
Caillteanas ar dhíol an tí
|
€30,000
|
Glanchaillteanas
|
€20,000
|
Gnóthachan inmhuirir an chéile ar dhíol seodra
|
€5,000
|
Caillteanas atá ar fáil le tabhairt ar aghaidh chuig bliain chánach amach anseo
|
€15,000
|
Níl íocaíocht CGC ag Ádhamh agus Íde. Is gá a tuairisceán a thíolacadh roimh 31 Deireadh Fómhair 2019.
Ar aghaidh: Scaireanna a dhíol nó a dhiúscairt