Ioncam ó chíos in Éirinn
Cén chaoi a ndearbhaítear d'ioncam ó chíos?
Do dhaoine aonair, ní mór d’ioncam ó chíos a dhearbhú ar do thuairisceán cánach bliantúil. Más lú do ghlan-ioncam ó chíos ná €5,000, bain úsáid as moChúrsaí chun é a dhearbhú trí do Thuairisceán Cánach Ioncaim. Féadtar é seo a dhéanamh ach na céimeanna seo a leanúint.
2019 agus blianta dá éis:
- Sínigh isteach ar moChúrsaí
- Cliceáil ar an nasc 'Déan athbhreithniú ar do cháin’ faoin gcluaisín ‘Seirbhísí ÍMAT’.
- Iarr ‘Ráiteas Dliteanais’.
- Cliceáil ar ‘Comhlánaigh Tuairisceán Cánach Ioncaim’.
- Ar an leathanach ‘Ioncam neamh-ÍMAT’, roghnaigh ‘Ioncam eile’ agus cuir ‘Ioncam ó Chíos’ leis.
- Comhlánaigh an fhoirm agus tíolaic í.
Más mó do ghlan-ioncam ó chíos ná €5,000, beidh ort clárú le haghaidh Féinmheasúnú. Bain úsáid as Seirbhís ar Líne na gCoimisinéirí Ioncaim (ROS) chun d’ioncam ó chíos a dhearbhú ar d’Fhoirm 11. Tá tuilleadh eolais i leith Tuairisceán Cánach Ioncaim (Foirm 11) a chomhlánú le fáil ar Cabhair le tuairisceán a thíolacadh i leith ioncam cíosa.
Ní mór do chuideachtaí ioncam a dhearbhú ar Thuairisceán Cánach Corparáide (Foirm CT1).
Ní mór d'Eastáit agus d'Iontaobhais Foirm 1 a chomhlánú chun a n-ioncam cíosa a dhearbhú.
Má tá ioncam ó chíos agat i leith maoin atá taobh amuigh d’Éirinn, féach an rannán ar Ioncam ó chíos eachtrach le haghaidh tuilleadh eolais.
Má dhíolann tú ceann de do mhaoine cíosa, féadfaidh sé go mbeidh ort Cáin Gnóthachan Caipitiúil (CGC) a íoc.
Tiarnaí talún neamhchónaitheacha
Más tiarna talún neamhchónaitheach thú, tá tú i dteideal creidmheas a éileamh don cháin a asbhaineann do thionónta. Roimh an 01 Iúil 2023, bhí ort Foirm R185 a thíolacadh le do thuairisceán cánach chun é seo a éileamh. Ón 01 Iúil 2023, tá nós imeachta nua i bhfeidhm. Le haghaidh tuilleadh eolais, féach Cáin Shiarchoinneálach ar Thiarnaí Talún Neamhchónaitheacha (NLWT).
Féadfaidh tú roghnú seirbhísí gníomhaire bailiúcháin a úsáid. Roimh an 01 Iúil 2023, thíolacfadh gníomhaire bailiúcháin Tuairisceán Cánach Ioncaim ar do shon. Ón 01 Iúil 2023, níl dualgas ar ghníomhaire bailiúcháin tuairisceán a thíolacadh ar do shon a thuilleadh. Seachas sin, féadfaidh siad cáin a asbhaint agus a íoc ag baint úsáid as an gcóras nua NLWT. Le haghaidh tuilleadh eolais, féach Cáin Shiarchoinneálach ar Thiarnaí Talún Neamhchónaitheacha (NLWT).
An Faoiseamh i leith Seomra a Ligean ar Cíos
Má ligeann tú seomra nó seomraí amach ar cíos san aon áit chónaithe s’agat nó i do phríomháit chónaithe mar chóiríocht chónaitheach, féadfaidh sé go bhfuil tú incháilithe le haghaidh an Fhaoisimh i leith Seomra a Ligean ar Cíos.
Faoiseamh ar Ioncam Cíosa ó Áitribh Chónaithe (FICÁC)
Tá faoiseamh ar fáil do thiarnaí talún aonair a ligean áitribh chónaithe ar cíos. Chun tuilleadh eolais a fháil, féach an Faoiseamh ar Ioncam Cíosa d'Áitribh Chónaithe.